Winkeltjes
In Nederland zijn van oudsher al meer speelgoedwinkeltjes gemaakt dan poppenhuizen, of zelfs poppenkamers. Misschien wel omdat Nederland een land van handelaren is. Favoriet waren de kruidenierswinkeltjes en de stoffenwinkeltjes.
SIO en OKWA
Het overgrote deel van mijn verzameling winkeltjes bestaat uit OKWA winkeltjes, winkeltjes gemaakt door de fa. Okkerse uit Waddinxveen. Wanneer precies begonnen is met de productie van winkeltjes is onbekend. Zeker is dat er door OKWA al voor de Tweede Wereldoorlog, in de jaren dertig, speelgoedwinkeltjes gemaakt werden. Te oordelen naar de opschriften op de bewaard gebleven laatjes waren al deze winkeltjes bedoeld als kruidenierswinkeltje. Tot het eind van de jaren vijftig waren de winkeltjes voorzien van houten laatjes, daarna zijn de houten laatjes vervangen door plastic laatjes.
Door de SIO (afkorting van Speelgoed Industrie Overijssel) fabriek uit Vroomshoop, zijn naast kruidenierswinkeltjes ook andere winkeltjes gemaakt. In de jaren vijftig brachten zij een aantal stoffenwinkeltjes, compleet met balen stof, op de markt. Ik bezit het meest simpel uitgevoerde stoffenwinkeltje "maison henny modes". In de jaren zeventig zijn door SIO een aantal winkeltjes ontworpen voor tienerpoppen: een boutique en een boetiek, een bloemenwinkel en een kruidenierswinkel. Voor deze winkels is gebruik gemaakt van bedrukt hardboard en bedrukt karton.
ado en Simplex
Niet alleen in de OKWA en SIO fabrieken werden winkeltjes gemaakt. Er waren ook winkeltjes in de handel onder de merknaam ado, sinds de jaren dertig. De naam ado is een afkorting van Arbeid Door Onvolwaardigen. In een werkplaats bij een sanatorium werd door herstellende t.b.c. patiënten houten speelgoed gemaakt, vanaf tweede helft jaren twintig tot midden jaren vijftig. In de jaren vijftig is de werkplaats omgezet in een sociale werkplaats. In de jaren vijftig en zestig was er nog een andere fabrikant van winkeltjes, in het Brabantse Aalst. Het speelgoed werd gemerkt met Simplex. Deze fabrikant is vooral bekend van zijn ronde, houten knoppenpuzzels, gemaakt van afvaltriplex, overgebleven van de productie van Philips radio's. De Simplex winkeltjes werden voorzien van plastic laatjes.